Γενικό Ξεπούλημα

"Κουβάς" - Χρόνης Μπότσογλου

Δεν ξέρω αν είναι τυχαίο, ας το δουν οι ιστορικοί ή οι κοινωνικοί μελετητές, αλλά στις κρίσεις ανθούν οι εκπτώσεις δημοκρατικών αξιών ή θεωριών ανοχής.  Αν όντως ισχύει, έχω ένα σωρό δικαιολογίες γι’ αυτό. Μάλιστα μπορώ να χτίσω ολόκληρη θεωρία ή να γράψω βιβλίο «Περί της κατάπτωσης της πολιτικής ηθικής εν καιρώ Κρίσεως» αλλά βαριέμαι. Δεν έχει σημασία, συγγνώμη, παρασύρθηκα. Το γεγονός είναι ότι παρατηρώ τελευταία ένα γενικό ξεπούλημα. Να, για παράδειγμα, άνθρωποι που παλαιότερα είχαν ψωμοτύρι τη φράση «μη γενικεύεις» τώρα όπου σταθούν κι όπου βρεθούν λένε «μαζί τα φάγαμε» ή «οι πολιτικοί είναι λαμόγια».

Σοβαρά τώρα, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που γνωρίζω ή ακούω στο δρόμο βγάζει οργή σε κάθε λέξη της όταν μιλά για πολιτικούς ή πολιτική. Οργή που τη βλέπεις στα μάτια τους, την ακούς στη φωνή τους, την αισθάνεσαι στον αέρα γύρω τους. Οργή που είναι τόσο έντονη ώστε σχεδόν την αγγίζεις. Μάλιστα, όσες φορές αποτόλμησα να εκφράσω μια πιο μετριοπαθή άποψη αντιμετωπίστηκα με καχυποψία ή με επιθετικότητα.

Υπερβολή.  Σε όλα. Παρατηρήστε τη γλώσσα για παράδειγμα: Χούντα, προδότης, δοσίλογος, αναξιόπιστος, ψεύτης, λαμόγιο, αλήτης, γουρούνι, μπουρδέλο, να καεί, να φύγετε, κρεμάλα, κατοχή. Λέξεις που σήμαιναν κάτι έχουν καταντήσει οικείες από την συχνή ίσως άκαιρη, ίσως υπερβολική ίσως κακή χρήση. Έχουν ταυτόχρονα χάσει την μοναδική ιδιότητα που έχουν οι λέξεις: να σημαίνουν κάτι. 

Θυμός. Ο θυμός γεννά θυμό και τρέφεται με θυμό. Ένας αυτοτροφοδοτούμενος φαύλος κύκλος που μπορεί να γεννήσει μόνο βία και φασισμό. Διαπιστωμένο και εγγυημένο αλλά ο θυμός μάλλον επηρεάζει την ακοή γιατί κανείς δεν ακούει αυτούς που το φωνάζουν. Χαλάει και την όραση επειδή κανείς δεν βλέπει τον κίνδυνο που τους δείχνεις.

Μάταιος  κόπος η προσπάθεια συζήτησης, άρθρωσης λόγου, παράθεσης επιχειρημάτων. Η κρίση μετέβαλε τα πάντα. Αφορισμοί, συνθήματα, λογικά κενά που καλύπτονται με αξιοζήλευτα  άλματα λογικής. Πως να συζητήσεις έτσι; Που να σταθείς; Τι να πεις;

Μπορείς όμως να εύχεσαι.

Να εύχεσαι να βρεθούν εκείνοι οι νηφάλιοι, οι ψυχρόαιμοι, οι σοφοί που θα κρατήσουν τις γραμμές άμυνας. Που θα σώσουν το σπόρο της Δημοκρατίας σαν φυλαχτό κι ο σπόρος της Δημοκρατίας ειναι η ανοχή, είναι ο σεβασμός στο άτομο κι όχι η δύναμη της μάζας. Δημοκρατία είναι ο διάλογος κι η σύνθεση κι όχι η κραυγές και τα ψηφίσματα.

Να εύχεσαι να βρεθούν εκείνοι που με τη σειρά τους θα κάνουν τη μια και μόνη έκπτωση από τις αρχές τους, και θα την υπερασπιστούν με κάθε τρόπο:  την μηδενική ανοχή στις εκπτώσεις!